Sorry, this entry is only available in Dutch. For the sake of viewer convenience, the content is shown below in the alternative language. You may click the link to switch the active language.

Beluchting is een belangrijk onderdeel van waterbeheer en -conditionering. Van nature zullen de meeste vijvers, meren en waterplassen jaarlijks twee perioden ondergaan, waarin gelaagdheid (stratificatie) ontstaat. Er ontstaan dan twee verschillende lagen van het water die in elkaar overgaan via een spronglaag of inversielaag (de thermocline). Vanwege de verschillen in dichtheid tussen de lagen, is de onderste laag (het hypolimnion) geïsoleerd van bijna alle invoer van zuurstof, zolang de gelaagdheid aanhoudt.

Voor waterbeheerders is de zomer juist geen periode van achterover leunen. Wat je juist verwacht als waters langdurig bedekt zijn met een ijslaag, gebeurt in snellere en grotere mate in de zomerse maanden. Zonder beluchting, zullen vele vijvers en waterplassen juist dan een zuurstofarm hypolimnion ontwikkelen. De gevolgen variëren van disbalans in het ecosysteem tot uiteindelijk vissterfte.

Door het verstoren van stratificatie van de vijver, wordt het ecosysteem van de vijver voorzien van voldoende zuurstof, waardoor het verstikkende effect dat anders zou hebben plaatsgevonden, wordt opgeheven.

Stank

Beluchting is ook een belangrijk middel om de accumulatie van organische mest dat op de vijver bodem ontstaat, terug te dringen. Onder lage zuurstofgehaltes, vindt ontleding plaats in een veel trager tempo dan onder geoxygeneerde omstandigheden. Daardoor wordt organisch materiaal heel langzaam afgebroken, in feite, meestal langzamer dan de mate waarin nieuw organisch materiaal wordt gemaakt. Het eindresultaat: een vijver die snel steeds ondieper wordt door ophoping van organisch materiaal. Tegelijkertijd borrelen gassen op vanuit de mest en ontstaat de vieze rotte eieren lucht. Goede beluchting is de oplossing.

Beheer voedingsstoffen

Beluchting is ook een hulpmiddel bij het beheer van voedingsstoffen. Onder anaërobe omstandigheden worden fosforverbindingen oplosbaar, waardoor de fosfor kan worden opgenomen door andere organismen (algen). Door een teveel aan planten of algen, kan echter weer een tekort aan koolstofdioxide ontstaan.

Water dat in beweging blijft, zal minder last krijgen van algengroei. Met adequate beluchting en circulatie kun je water continu in beweging houden. Het werkt preventief tegen algen, het doodt dus geen algen. De circulator wordt gebruikt om het water te mengen en te beluchten. Hierdoor ontstaat er meer zuurstof in het water en wordt de afbraak van organisch vuil gestimuleerd. Dit is belangrijk om algengroei tegen te gaan.

Homogeniseren

Een ander voordeel van stroming creëren, is het homogeniseren van het water. Temperatuur, zuurstofconcentratie, maar ook de EC en pH worden overal in het water gelijk en het voorkomt dat er verschillende lagen in het bassin ontstaan met een eigen EC, pH, temperatuur of zuurstofconcentratie. Voor waterbeheerders is dit vooral belangrijk omdat algen ’s zomers goed groeien in de warme bovenlaag van het water. Wanneer de temperatuur in deze laag omlaag wordt gebracht, worden de algen geremd in hun groei.

Blauwalg

Circulatie van stilstaand water in de strijd tegen blauwalg is dan ook een beproefd principe.

Waar gewone, microalgen in stilstaand water uitzakken, maken blauwalgen gebruik van hun vermogen om met luchtblaasjes drijflagen te vormen. Op die manier winnen ze de competitie om licht. Als je door het water te circuleren de blauwalgen naar dieper lagen dwingt, dan verliezen ze de competitie met de onschadelijke microalgen.

Goede beluchting kan zorgen voor aanzienlijke verbeteringen in het ecosysteem van vijvers en waterplassen. Door het circuleren van water wordt stratificatie geëlimineerd. Hogere zuurstofgehaltes resulteren in snellere en gezondere biotische groei van flora en fauna.

Juist in de zomer

We willen wel aantekenen dat beluchting één van de instrumenten is, die nodig zijn voor holistisch water management. Om een evenwichtig ecosysteem te behouden, moeten andere middelen, waaronder gunstige microben en fysieke verwijdering, worden gecombineerd met beluchting. De uitvoering van deze veelzijdige benadering stelt je als beheerder in staat gezond water te creëren en te behouden. De zomer, helemaal als er kans is op onweer, kan een risicovolle periode zijn als het gaat om het zuurstofgehalte.
Daarom verdient het sterke aanbeveling om tijdens zo’n periode zuurstofgebrek in vijvers en meren te voorkomen door pompen, fonteinen, beluchters, diffusers en circulatoren in werking te stellen en te houden. Dit ook en vooral gedurende de nacht.

Juist in de zomer.